۵۰ سال با کارتون پت و مت: از تلویزیون تا محبوبیت جهانی

کارتون محبوب پت و مت (Pat & Mat) که ساخته کشور چک است، اکنون پنجاه سالگی خود را جشن می‌گیرد. این دو تعمیرکار بامزه اولین بار در ۱۲ آگوست سال ۱۹۷۶ در یک انیمیشن کوتاه سینمایی ظاهر شدند و سه سال بعد، اولین قسمت تلویزیونی آن پخش شد. این انیمیشن‌ه همچنان در سراسر اروپا و همچنین در ژاپن، کره‌جنوبی، برزیل، آفریقای جنوبی و بخش‌هایی از خاورمیانه، مخصوصا کشور خودمان، طرفداران زیادی دارد.

رتبه‌بندی بهترین فیلم‌ها و کارتون‌های تام و جری

یکی از انیمیشن‌های بلند پت و مت با عنوان Pat a Mat: Kutilské trampoty (پت و مت: دردسرهای تعمیرکاری) سال ۲۰۱۹ منتشر و موفق شد در میان سه فیلم پربیننده‌ HBO قرار گیرد. در جمهوری چک و اسلواکی که فیلم پیش‌تر به طور گسترده‌ای نمایش داده شده بود، این اثر همچنان در چند روز مختلف موفق شد در میان ۱۰ فیلم پربیننده قرار گیرد.

در نمایشگاه Pat a Mat … a je to! در مجموعه‌ قلعه‌ (Zámecký areál Ctěnice) که یکی از شاخه‌های موزه‌ شهر پراگ است، آثار تاریخی از مراحل تولید گرفته نمایش فیلم کمدی ۲۰۱۶ با عنوان Pat & Mat in a Movie، به‌علاوه بازی‌ها و کارگاه‌های آموزشی برای طرفداران به نمایش گذاشته شده بود.

عجیب است بدانید که این دو شخصیت تا شروع سومین سری در سال ۱۹۸۹، یعنی حدود دوازده سال پس از خلقشان، نام نداشتند. نام پت و مت از واژه‌های چکی «patlal» و «matlal» گرفته شده است که به‌طور تقریبی به معنای «دست‌وپاچلفتی» و «نامناسب» است. پت و مت در کشورهای مختلف نیز با نام‌های متفاوتی شناخته می‌شوند. در آلمان آن‌ها «پیتر و پل» نام دارند و در آلمان شرقی سابق «Macke and Mack» خوانده می‌شدند. در کشورهای عربی به آن‌ها «زینگو و رینگو» می‌گویند. ایسلندی آن‌ها را «Klaufabárðarnir» (پسران دست‌وپاچلفتی) می‌نامد و در نروژ با عنوان «To gode naboer» (دو همسایه‌ی خوب) شناخته می‌شوند.

تماشای رایگان کارتون پت و مت از کافه بازار

این مجموعه با اپیزودی به نام «Kuťáci» (تعمیرکارها) آغاز شد که در استودیوی «Jiřího Trnky»، یکی از زیرمجموعه‌های Krátký film Praha، تولید گردید. ایده‌ اصلی این اثر از انیماتورهای لوبومیر بنش و ولادیمیر ییرانک بود که قصد داشتند مجموعه‌ای از کوتاه‌های کمدی فیزیکی برای مخاطبان بزرگسال بسازند. با این حال، استودیو تمایلی به ادامه و ساخت قسمت‌های بیشتر نشان نداد.

سرانجام در سال ۱۹۷۹، بخش کودکان تلویزیون چکسلواکی در شهر براتیسلاوا به این پروژه علاقه‌مند شد، اما خواستار نامی متفاوت و لحنی اندکی نرم‌تر برای مجموعه بود. در نهایت، عنوان “… a je to!” انتخاب شد که در هر دو زبان چکی و اسلواکی معنایی شبیه به «همین و بس» یا «تمام شد و رفت» دارد. تا سال ۱۹۸۵ حدود ۲۷ قسمت دیگر از این مجموعه ساخته شده بود.

یکی از نکات درخشان کارتون پت و مت این بود که از پرداختن به مسائل سیاسی پرهیز می‌کرد و همین عامل هم به محبوبیت بین‌المللی آن کمک کرد. با این حال، پس از پخش قسمت نخست، سانسورچیان چکسلواکی به رنگ لباس‌های شخصیت‌ها اعتراض کردند؛ زیرا برخی معتقد بودند لباس قرمز و زرد آن‌ها کنایه‌ای به اتحاد جماهیر شوروی (قرمز) و چین (زرد) دارد.

۱۵ زوج فراموش‌نشدنی دنیای کارتون و انیمیشن؛ از تام و جری تا وودی و باز

زمانی که تولید دوباره در براتیسلاوا آغاز شد، رنگ پیراهن قرمز به خاکستری تغییر یافت و تا زمان انقلاب مخملی نیز به همان شکل باقی ماند. با پایان دوران کمونیسم، خالقان مجموعه، لوبومیر بنش و ولادیمیر ییرانک، استودیوی aiFرا تاسیس کرده و تولید را به پراگ منتقل کردند. بنش در سال ۱۹۹۵ و ییرانکدر سال ۲۰۱۲ درگذشتند. اکنونمارک بنش، پسر لوبومیر بنش، بر روند تولید قسمت‌های جدید نظارت دارد.

تاکنون تقریبا در مجموع ۱۲۹ قسمت از این مجموعه در قالب ۱۰ سری ساخته شده، به‌علاوه‌ یک قسمت که هرگز منتشر نشد. با وجود محبوبیت بالای این انیمیشن‌ها، استودیوی aiF در سال ۱۹۹۹ با مشکلات مالی روبه‌رو شد. در حالی که مالکیت حق این دو شخصیت درگیر مسائل حقوقی بود، برخی از اعضای پیشین تیم تولید، قسمت پنجاهمی با عنوان Playing Cards (بازی با ورق) ساختند.

این اپیزود ساختارش را از قالب همیشگی جدا کرد؛ چرا که شامل دیالوگ‌های انگلیسی بود، مدت آن به جای هشت دقیقه، دوازده دقیقه بود و به‌صورت وایداسکرین تولید شد. نسخه‌ اصلی این قسمت در آرشیو فیلم چک نگهداری می‌شود، هرچند نسخه‌ای بی‌کیفیت از یک نوار VHS خارجی در یوتیوب در دسترس است. با این حال، استفاده از صدا و گفت‌وگو تا حدی از جذابیت اصلی اثر کاسته است. بسیاری از قسمت‌های جدید را می‌توان در کانال رسمی «پت و مت» در یوتیوب تماشا کرد که برخی از این قسمت‌های آن میلیون‌ها بازدید دارند.