رآکتور همجوشی هسته‌ای ژاپن که با همکاری اتحادیه اروپا ساخته شده است و JT-60SA نام دارد، در شهر ناکا راه‌اندازی شد. این رآکتور عنوان بزرگ‌ترین و پیشرفته‌ترین رآکتور توکامک جهان را در اختیار دارد و می‌تواند پلاسما را به دمای خارق‌العاده 200 میلیون درجه سلسیوس برساند و آن را به مدت 100 ثانیه در چنین وضعیتی نگه دارد.

بیش از 500 دانشمند و 70 شرکت جهانی در پروژه‌ای مشترک همکاری کردند تا رآکتور JT-60A بالاخره شروع به کار کند. هدف از راه‌اندازی این توکامک، بررسی امکان استفاده از همجوشی به‌عنوان یک منبع ایمن، عظیم و بدون آلودگی برای تأمین انرژی است.

راه‌اندازی بزرگ‌ترین و پیشرفته‌ترین رآکتور همجوشی هسته‌ای جهان

نام JT-60A بخشی از مشخصات این رآکتور را نشان می‌دهد. SA در این نام برای عبارت Super Advanced یا «اَبَرپیشرفته» در نظر گرفته شده است که ارتقایی بزرگ نسبت به رآکتور JT-60 محسوب می‌شود. ساخت این رآکتور جدید از سال 2013 آغاز شد. JT-60A قرار بود در سال 2021 شروع به کار کند، اما بروز مشکل اتصال کوتاه باعث شد دانشمندان بخشی از اتصالات الکتریکی این رآکتور را تغییر دهند.

گفتنی است که رآکتور همجوشی JT-60A پیش‌تر در ماه اکتبر 2023 به اولین پلاسمای خود رسیده بود، اما حالا دیگر فعالیت رسمی‌اش را آغاز می‌کند. بسیاری از دانشمندان امیدوارند که با این رآکتور بتوانند به منبع مناسبی برای تولید انرژی دست یابند.

در رآکتورهای توکامک، زمانی که سوخت گازی به محفظه رآکتور وارد می‌شود، سیم‌پیچ‌های مغناطیسی باعث می‌شود این سوخت با سرعت بسیار زیادی به حرکت درآید. در این حالت، گاز یونیزه شده و به پلاسما تبدیل می‌شود.

در ادامه، پلاسما به دماهای فوق‌العاده بالا (تا حداکثر 300 میلیون درجه سلسیوس) برده می‌شود تا طی فرایندهایی، اتم‌های هیدروژن تحت گرما و فشار به اتم‌های سنگین‌تر هلیم تبدیل شوند. زمانی که هسته‌های دوتریوم و تریتیوم – که در هیدروژن وجود دارد – به همجوشی رسیدند، هسته هلیوم، یک نوترون و مقدار زیادی انرژی تولید می‌شود.