انعقاد قرارداد همکاری استراتژیک پنج‌ساله به ارزش سیصد میلیارد دلار بین «اوپن‌ای‌آی» و «اوراکل» در هفته جاری، موجی از شوک و حیرت را در وال‌استریت و بازارهای جهانی ایجاد کرد. این توافق تاریخی که بخشی از یک روند نوین کسب‌وکار است، موجب جهش قابل‌توجه سهام اوراکل، به‌عنوان یک ارائه‌دهنده خدمات ابری، شد. با این حال، شاید این عکس‌العمل بازار چندان منطقی نباشد؛ چرا که این معامله به وضوح یادآور آن است که علیرغم تصور موجود از اوراکل به‌عنوان یک بازیگر سنتی، این شرکت همچنان نقشی حیاتی در زیرساخت‌های عصر هوش مصنوعی ایفا می‌کند.

به گزارش ایتنا، از منظر اوپن‌ای‌آی، این توافقنامه فراتر از آنچه که فقدان جزئیات فنی نشان می‌دهد، حائز اهمیت است. نخست آنکه، تمایل این شرکت نوپا برای پرداخت چنین مبلغ کلانی جهت دسترسی به قدرت پردازشی، نشان‌دهنده سطح بالای تعهد و اشتیاق OpenAI برای پیشتازی است، حتی اگر منبع تأمین برق این حجم عظیم از محاسبات و نحوه تأمین مالی آن هنوز به طور شفاف مشخص نباشد.

توجیه استراتژیک یک همکاری غیرمنتظره

«چیراگ دکیت»، معاون مؤسسه تحقیقاتی گارتنر، در گفت‌وگو با تک‌کرانچ دلیل علاقه‌مندی طرفین به این معامله را کاملاً منطقی ارزیابی کرد. به باور وی، همکاری اوپن‌ای‌آی با چندین ارائه‌دهنده زیرساخت ابری، اقدامی عقلانی محسوب می‌شود. این راهبرد نه‌تنها زیرساخت شرکت را متنوع می‌سازد و ریسک عملیاتی را بین چندین ارائه‌دهنده توزیع می‌کند، بلکه به اوپن‌ای‌آی مزیت مقیاس‌پذیری قابل‌توجهی در مقایسه با رقبا اعطا خواهد کرد.

دکیت در این باره افزود: «به نظر می‌رسد اوپن‌ای‌آی در حال سرهم‌بندی یکی از جامع‌ترین پایه‌های ابررایانه‌ای هوش مصنوعی در سطح جهانی برای دستیابی به مقیاس‌پذیری بسیار بالا در آموزش است. این رویکرد کاملاً منحصر به فرد است و می‌تواند نمونه‌ای آرمانی از شکل یک اکوسیستم مدل‌بنیان در آینده باشد.»

اگرچه برخی از ناظران صنعت با اشاره به سهم کم‌رنگ‌تر اوراکل در مقایسه با رقبای بزرگی مانند گوگل کلاود، مایکروسایجور و سرویس وب آمازون (AWS) از این مشارکت ابراز تعجب کردند، اما اوراکل پیش از این نیز توانایی خود در همکاری با ابرغول‌های فناوری و مدیریت زیرساخت‌های پیچیده را (مانند همکاری موفق با تیک‌تاک برای راه‌اندازی زیرساخت ایالات متحده) به اثبات رسانده است.

دکیت خاطرنشان کرد: «اوراکل طی دهه‌ها، قابلیت‌های زیرساختی بنیادینی را توسعه داده که به آن اجازه می‌دهد مقیاس و عملکردی استثنایی را به عنوان بخشی جدایی‌ناپذیر از سبد خدمات ابری خود ارائه دهد.»

 

چالش‌های پیش‌رو: تأمین مالی و انرژی

با وجود استقبال گرم بازار سهام از این معامله، پرسش‌های کلیدی بسیاری درباره جزئیات مالی و به ویژه منبع تأمین انرژی لازم برای چنین عملیاتی بی‌پاسخ مانده است.

اوپن‌ای‌آی در طول سال گذشته میلادی، مجموعه‌ای از تعهدات سنگین سرمایه‌گذاری در حوزه زیرساخت را اعلام کرده که هر یک دارای رقم‌هایی حیرت‌انگیز هستند. این شرکت متعهد شده سالانه حدود شصت میلیارد دلار برای محاسبات به اوراکل و ده میلیارد دلار برای توسعه تراشه‌های هوش مصنوعی اختصاصی در همکاری با برادکام پرداخت کند.

به گزارش ایتنا، این در حالی است که اوپن‌ای‌آی در ماه ژوئن از دستیابی به درآمد سالانه ده میلیارد دلار خبر داد که نسبت به رقم حدود پنج و نیم میلیارد دلاری سال قبل، رشد قابل ملاحظه‌ای را نشان می‌دهد. این درآمد حاصل از فروش محصولات مصرفی، نسخه تجاری چت‌جی‌پی‌تی و دسترسی به APIهای آن است. اما علیرغم تصویر امیدوارکننده‌ای که «سم آلتمن»، مدیرعامل شرکت، از آینده ترسیم می‌کند، اوپن‌ای‌آی سالانه میلیاردها دلار پول می‌سوزاند!

موضوع دیگر، بحث توان مصرفی است. به طور خاص، این سؤال مطرح است که شرکت‌ها قصد دارند انرژی مورد نیاز برای اجرای این سطح بی‌سابقه از پردازش را از کجا تأمین کنند؟

ناظران صنعت پیش‌بینی کرده‌اند که در کوتاه‌مدت، قیمت گاز طبیعی افزایش خواهد یافت، اگرچه انرژی خورشیدی و راه‌حل‌های باتری در بسیاری از بازارها، قادر به ارائه برق با هزینه کمتر و سرعت بیشتر هستند. شرکت‌های فناوری همچنین سرمایه‌گذاری‌های سنگینی را روی انرژی هسته‌ای متمرکز کرده‌اند.

تأثیر رشد پیش‌بینی شده اوپن‌ای‌آی بر مصرف انرژی، علیرغم تیترهای جذاب، کاملاً غیرمنتظره نیست. بر اساس گزارشی که دیروز توسط گروه رهدانیوم منتشر شد، پیش‌بینی می‌شود سهم مراکز داده از کل برق مصرفی ایالات متحده تا سال ۲۰۴۰ به ۱۴ درصد برسد.

 

همیشه «قدرت پردازشی» یک محدودیت کلیدی برای شرکت‌های فعال در حوزه هوش مصنوعی بوده است؛ تا جایی که سرمایه‌گذاران خطرپذیر هزاران تراشه انویدیا خریداری کرده‌اند تا اطمینان حاصل کنند استارت‌آپ‌های آنها به منابع لازم دسترسی دارند. برای مثال، گزارش‌ها حاکی از آن است که «آندرسن هوروویتز» بیش از بیست‌هزار پردازنده گرافیکی خریداری کرده و «نت فریدمن» و «دنیل گراس» نیز یک خوشه چهارهزار عددی را اجاره کرده‌اند.

اما پردازش بدون برق، بی‌ارزش است. برای اطمینان از فعالیت بی‌وقفه مراکز داده خود، غول‌های فناوری در حال خرید مزارع خورشیدی، تصاحب نیروگاه‌های هسته‌ای و انعقاد قرارداد با استارت‌آپ‌های فعال در حوزه انرژی زمین‌گرمایی هستند.

به گزارش ایتنا، اوپن‌ای‌آی تاکنون در این زمینه سکوت کرده است. هرچند سم آلتمن شخصاً سرمایه‌گذاری‌های شاخصی در شرکت‌های انرژی مانند اوکلو، هلیون و اگزاوات انجام داده، اما خود شرکت به اندازه گوگل، متا یا آمازون، بودجه مستقیمی به این حوزه اختصاص نداده است.

با امضای قراردادی که نیازمند تأمین برقی معادل چهار و نیم گیگاوات است، این وضعیت به زودی ممکن است تغییر کند.

احتمال می‌رود اوپن‌ای‌آی نقشی غیرمستقیم ایفا کند و با پرداخت هزینه به اوراکل (که تجربه گسترده‌ای در مدیریت زیرساخت‌های فیزیکی دارد) این بار را از دوش خود بردارد. این استراتژی همسو با سرمایه‌گذاری‌های شخصی آلتمن در استارت‌آپ‌های انرژی است. چنین رویکردی به اوپن‌ای‌آی اجازه می‌دهد تا ساختاری «سبک‌وزن» داشته باشد؛ امری که بدون شک سرمایه‌گذاران آن را خوشحال خواهد کرد و به حفظ ارزش‌گذاری آن در سطح دیگر استارت‌آپ‌های نرم‌افزارمحور هوش مصنوعی (و نه شرکت‌های سنتی درگیر با زیرساخت‌های پرهزینه) کمک شایانی می‌کند.