آلمان، بزرگ‌ترین اقتصاد اروپا با جمعیتی بیش از ۸۴.۳ میلیون نفر، در سال ۲۰۲۵ تولید ناخالص داخلی (GDP) تخمینی برابر با ۴۹۲۱.۵۶ میلیارد دلار خواهد داشت.  در این کشور، نوآوری موجب شکل‌گیری یک اکوسیستم پویا و پرجنب‌وجوش از استارتاپ‌ها شده اکوسیستمی که سرمایه‌گذاری‌های قابل توجهی را جذب کرده و برندهای جدیدی را به وجود آورده است.

همچنین بخوانید:۵ درسی که کارآفرینان ایرانی می‌توانند از استارتاپ‌های کره‌ای بگیرند

مدت‌هاست که مشخص شده بازار آلمان برای شرکت‌های داخلی و خارجی بسیار جذاب است. اما درباره استارتاپ‌های آلمانی چه می‌توان گفت؟

خب، استارتاپ‌های آلمانی جزو سریع‌ترین‌های دنیا در رشد هستند. ۵۰ استارتاپ برتر مجموعاً ۶.۹۸ میلیارد یورو سرمایه جذب کرده‌اند و تنها در سه سال مالی گذشته ۳.۰۳ میلیارد یورو درآمد داشته‌اند.

در ادامه، نگاهی خواهیم داشت به مهم‌ترین اخبار و روندهای روز دنیای استارتاپ‌های آلمان.

برلین؛ مرکز اصلی استارتاپ‌ها

اول از همه بیایید درباره مکان صحبت کنیم. برای درک بهتر وضعیت اکوسیستم استارتاپ‌های آلمانی، باید بدانیم که برلین اکنون به مرکز اصلی کارآفرینی در اروپا تبدیل شده است.

تا پیش از سال ۲۰۱۹، لندن به مدت حداقل ۱۰ سال پایتخت استارتاپی اروپا بود. اما ترکیب بحران کرونا و برگزیت باعث شد این جایگاه به برلین منتقل شود.

طبق گزارش Start Up HeatMap از سایت Startup and Places، برلین عملکرد بسیار خوبی از خود نشان داده و ۳۹٪ از بنیان‌گذاران استارتاپ‌ها (از میان ۲۹ کشور مختلف) این شهر را به عنوان مقصد خود انتخاب کرده‌اند.

در مقایسه، لندن روندی نزولی داشته است (-۱٪). این موضوع می‌تواند ناشی از درک مثبت از واکنش آلمان به کووید-۱۹ و البته فضای نامطمئن حاصل از برگزیت باشد.

تأثیر برگزیت بر اکوسیستم استارتاپی اروپا

در سال ۲۰۱۹، شکافی در بین کشورهای اروپایی مشاهده شد: استارتاپ‌های اروپای مرکزی و شرقی بیشتر متمایل به لندن بودند، در حالی که کشورهای نوردیک و بالتیک بیشتر به برلین گرایش داشتند.

در سال ۲۰۲۰، این روند مثبت برای برلین ادامه یافت، اما تصویر لندن پیچیده‌تر شد. لندن توانست در کشورهای نوردیک ۱۲٪ افزایش محبوبیت پیدا کند، اما در اروپای مرکزی و شرقی ۱۲٪ کاهش داشت.

اما بدترین تأثیر را در بریتانیا و ایرلند شاهد بودیم؛ جایی که محبوبیت لندن از ۵۵٪ به ۳۶٪ کاهش یافت (-۱۹٪). این نشان می‌دهد که بسیاری از بنیان‌گذاران که به لندن مهاجرت کرده بودند، دیگر حاضر به تکرار این تصمیم نیستند.

استارتاپ‌های آلمانی در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات

براساس گزارش Statista، ۳۰.۵٪ از استارتاپ‌های آلمان در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات فعالیت دارند.

در این گزارش، استارتاپ‌ها به عنوان کسب‌وکارهایی با عمر کمتر از ۱۰ سال، دارای نوآوری بالا در فناوری یا مدل تجاری، و دارای چشم‌انداز رشد سریع در درآمد و تعداد کارکنان تعریف شده‌اند.

به‌خاطر داشته باشید، تنها سن یک کسب‌وکار نیست که آن را به استارتاپ تبدیل می‌کند؛ بلکه نحوه طراحی و عملکرد آن نیز مهم است.

وضعیت زنان کارآفرین در آلمان

متأسفانه، در زمینه کارآفرینی زنان، آلمان عملکرد ضعیفی دارد. در واقع، بسیاری از کشورهای اروپایی در این حوزه ناامیدکننده ظاهر شده‌اند. نرخ کارآفرینی زنان در آلمان تنها ۳.۳٪ است. ایتالیا در جایگاه بعدی قرار دارد.

ایجاد فرصت شغلی در برلین

طبق داده‌های ماهانه از Startup Heatmap 2021، برلین با ۲۷۵۷ موقعیت شغلی در ماه از لندن پیشی گرفته است، حتی با وجود جذب سرمایه‌گذاری کمتر.

پاریس و مونیخ نیز با بیش از ۱۰۰۰ موقعیت شغلی استارتاپی در ماه در جایگاه‌های بعدی قرار دارند.

فین‌تک: آینده اکوسیستم استارتاپی آلمان

آلمان یکی از کشورهای پیشرو در حوزه فین‌تک در اروپاست. استارتاپ‌ها اغلب محرک اصلی نوآوری‌اند و محصولات و خدمات جدید و تحول‌آفرینی ارائه می‌دهند.

تا سپتامبر ۲۰۲۱، ۲۰۹ استارتاپ PropTech (فناوری در املاک و مستغلات) در آلمان وجود داشت. پس از آن، ۱۹۸ استارتاپ در حوزه مالی جایگزین (Alternative Finance) فعالیت می‌کردند.

سرمایه‌گذاری در فین‌تک‌های اروپایی در چند سال گذشته همواره بالا بوده و بحران کرونا این روند را تقویت کرده است.

با وجود نوسانات، مجموع سرمایه‌گذاری‌های خطرپذیر در فین‌تک‌های اروپا بازدهی مثبتی داشته‌اند. بریتانیا بالاترین سطح سرمایه‌گذاری را دارد و آلمان و سوئد در رتبه‌های بعدی قرار می‌گیرند.

صحنه‌ی در حال شکوفایی استارتاپ‌های آلمانی

در حال حاضر زمان هیجان‌انگیزی برای شناخت دنیای پویا و همیشه در حال تغییر استارتاپ‌های آلمان است؛ این کشور در رتبه ۷ جهانی قرار دارد. و تعجبی ندارد، چراکه در حال حاضر ۲۰۰۰۰ استارتاپ فعال دارد و رشدی ۳۵ درصدی را تجربه می‌کند.

در سال ۲۰۲۵، تعهد آلمان به نوآوری و کارآفرینی، همچنان بستری مناسب برای رشد استارتاپ‌ها فراهم کرده، به ویژه در حوزه‌های فناوری اطلاعات و سلامت.

ایالت‌ها

اکوسیستم استارتاپ‌های آلمانی به طرز قابل توجهی متنوع است و به تدریج از مراکز سنتی مانند برلین فراتر می‌رود. ایالت‌هایی مثل نوردراین-وستفالن و بایرن هم به بازیگران کلیدی تبدیل شده‌اند و زمینه برای فناوری‌های نوظهور و مدل‌های کسب‌و‌کاری جدید فراهم است.

آمارها به این صورت است:

• نوردراین-وستفالن با ۱۹٪ از استارتاپ‌ها در صدر قرار دارد
• برلین با ۱۸.۸٪ در جایگاه دوم
• بایرن با ۱۶.۸٪ رتبه سوم را دارد

این توزیع دلایلی دارد:

• نوردراین-وستفالن با جمعیت بالا و پایه صنعتی قوی، برای نوآوری محیط مناسبی دارد.
• برلین همچنان به دلیل فضای فرهنگی پرجنب‌وجوش و شبکه‌ی گسترده‌ی استعدادهای فناوری و سرمایه‌گذاران، جذاب باقی مانده.
• بایرن هم با داشتن دانشگاه‌هایی مثل دانشگاه فنی مونیخ، محیط مناسبی برای انتقال فناوری و تجاری‌سازی تحقیقات ایجاد کرده است.

حوزه‌ها

احتمالاً از شنیدن این مورد شگفت‌زده نمی‌شوید: فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) با ۲۸.۳٪، بیشترین سهم را دارد. این موضوع همسو با روندهای جهانی است و نشان‌دهنده‌ی تمرکز آلمان بر دیجیتالی‌سازی و تحول فناوری است.

بعد از آن، پزشکی و سلامت با ۱۱٪ در رتبه دوم قرار دارد. این امر نتیجه تمرکز دولت بر راهکارهای سلامت دیجیتال و قوانین جدید مثل «قانون سلامت دیجیتال» است.
سایر حوزه‌ها مثل مواد غذایی و کالاهای مصرفی (۷.۶٪) و آموزش (۵.۶٪) نشان‌دهنده گسترده‌تر شدن نوآوری و پاسخ به نیازهای جدید بازار هستند.

همچنین، تا سال ۲۰۳۰ پیش‌بینی می‌شود استارتاپ‌ها نزدیک به ۴ میلیون شغل ایجاد کنند. تمرکز بر حوزه‌هایی مانند GreenTech، MedTech و Industry 4.0 نیز نشان‌دهنده هم‌راستایی با اهداف جهانی پایداری و تحول دیجیتال است.

نه برای همه خوش‌شانسی هست

با اینکه اکوسیستم استارتاپی آلمان در حال شکوفایی است، برخی ایالت‌ها و صنایع هنوز در حاشیه هستند.
ایالت‌هایی مثل مکلنبورگ-فورپومرن و زاکسن-آنهالت هرکدام کمتر از ۱٪ از استارتاپ‌های کشور را در خود جای داده‌اند.

از سوی دیگر، صنایعی مثل ساخت‌وساز و املاک (۳.۹٪) و کالاهای صنعتی (۳.۹٪) نیز سهم کمی دارند. دلایل این موارد شامل کمبود سرمایه‌گذاری، نبود زیرساخت مناسب و یا نرخ پایین پذیرش فناوری‌های جدید در این مناطق و صنایع سنتی‌تر است.

اما با این حال، استارتاپ‌هایی که در این مناطق فعالیت می‌کنند، نوآوری را به جایی می‌برند که بیش از هرجا نیاز است. هرچند کمتر دیده می‌شوند، اما تأثیرشان واقعی و ارزشمند است.

۱۰ تا از استارتاپ‌های آلمانی نوظهور:

Bees & Bears

تأسیس‌شده در سال ۲۰۲۳ در برلین. این استارتاپ با جذب ۵۰۰ میلیون یورو، هدفش ساده‌سازی تأمین مالی برای نصب منابع انرژی تجدیدپذیر است. پلتفرم آن امکان پرداخت اقساطی برای سیستم‌های خورشیدی، باتری‌ها و پمپ‌های حرارتی را فراهم می‌کند، و روند تصمیم‌گیری اعتباری را تسهیل می‌بخشد.

Black Forest Labs

در سال ۲۰۲۴ در فرایبورگ تأسیس شد. این شرکت مدل‌های یادگیری عمیق مولد برای تولید تصاویر و ویدیو توسعه می‌دهد که با جذب ۲۸ میلیون یورو قصد دارد این فناوری‌ها را در دسترس عموم قرار دهد و فرایندهای خلاقانه را مدرن‌سازی کند.

Deeploi

دفتر مرکزی در برلین. هدف این استارتاپ ایجاد سیستم عامل IT پیشرو در اروپا برای ساده‌سازی چالش‌های روزمره شرکت‌های کوچک و متوسط است. از سال ۲۰۲۳ تأسیس و تا کنون ۹ میلیون یورو جذب کرده است.

Flower Labs

مستقر در هامبورگ. این شرکت با استفاده از «یادگیری فدرال» به تیم‌ها اجازه می‌دهد بدون اشتراک داده حساس، مدل‌های هوش مصنوعی را به‌صورت مشارکتی آموزش دهند. تأسیس‌شده در ۲۰۲۳ و جذب‌کننده ۲۳ میلیون یورو.

green flexibility

تأسیس‌شده در ۲۰۲۳ و مستقر در کمپن. این شرکت تولیدکننده سیستم‌های ذخیره‌سازی باتری در مقیاس بالا برای تثبیت شبکه برق و پشتیبانی از انرژی تجدیدپذیر است. با ۴۰۰ میلیون یورو بودجه، به دنبال توسعه ظرفیت‌های تولید و تحقیقاتی خود است.

Ovom Care

مقر اصلی در برلین. این استارتاپ سلامت‌محور با بهره‌گیری از هوش مصنوعی، خدمات پیش‌بینی باروری و بهینه‌سازی درمان ارائه می‌دهد. در سال ۲۰۲۳ تأسیس شده و ۶ میلیون یورو جذب کرده است.

Purpose Green

تأسیس‌شده در ۲۰۲۳ در برلین. این استارتاپ راهکارهای هوشمند برای ساخت‌وساز پایدار ارائه می‌دهد، با تمرکز بر بهره‌وری انرژی، کاهش انتشار کربن و افزایش ارزش اقتصادی املاک. بودجه دریافتی: ۱۸.۵ میلیون یورو.

Proxima Fusion

در سال ۲۰۲۳ در مونیخ تأسیس شد. این استارتاپ کلین‌تک، نیروگاه‌های همجوشی مبتنی بر «استلراتورهای شبه‌ایزودینامیک» توسعه می‌دهد. با استفاده از شبیه‌سازی پیشرفته و ابررایانه‌ها، هدف آن تولید انرژی پاک و ایمن است. بودجه جذب‌شده: ۵۱.۵ میلیون یورو.

SpotmyEnergy

مستقر در کلن. این استارتاپ با ارائه راهکارهای هوشمند برای مدیریت انرژی خانگی، هدفش کاهش هزینه‌ها و ارتقای پایداری است. سیستم‌ها را با پنل خورشیدی، خودروهای الکتریکی و باتری‌ها یکپارچه می‌کند. جذب سرمایه: ۱۴ میلیون یورو.

Xaver

تأسیس‌شده در ۲۰۲۳ در کلن. این شرکت فین‌تک با تمرکز بر فروش بیمه و بازنشستگی خصوصی از طریق هوش مصنوعی، پلتفرم‌هایی با پشتیبانی ۲۴ ساعته ارائه می‌دهد. بودجه جذب‌شده: ۶ میلیون یورو.

این استارتاپ‌ها تنها نوک کوه یخ اکوسیستم نوآوری آلمان هستند. اگر شما یک سرمایه‌گذار یا شرکت هستید که به دنبال فرصت‌های سرمایه‌گذاری یا خرید در بازار خاصی هستید، خدمات جستجوی استارتاپ‌ها را بررسی کنید!