به گزارش ایتنا و به نقل از Engadget، مایکروسافت، علیرغم سرمایه‌گذاری‌های کلان و خرید استودیوهای متعدد، نتوانست جریان پایداری از بازی‌های جذاب و اثرگذار ارائه دهد؛ در مقابل، سونی با تکیه بر اعتبار به‌جامانده از دوران پلی‌استیشن ۴ و عرضه چند عنوان انحصاری پرطرفدار، جایگاه خود را تثبیت کرد. هم‌زمان، افزایش قیمت‌ها ناشی از اختلال در زنجیره تأمین جهانی و سیاست‌های تعرفه‌ای ناپایدار دولت ترامپ، انگیزه خرید ایکس‌باکس را (حتی در نسخه ارزان‌تر سری S) بیش از پیش کاهش داد.

بازبینی دوباره سری ایکس در سال گذشته نیز نشان داد که این کنسول هرگز به ظرفیت بالقوه خود نرسیده است و برای بسیاری از کاربران، انتخاب پلی‌استیشن ۵ تصمیمی منطقی‌تر به نظر می‌رسد.

ایکس‌باکس سال ۲۰۲۵ را در شرایطی نامناسب آغاز کرد و آن را در وضعیتی به پایان می‌رساند که بیش از هر زمان دیگر به حمایت نیاز داشت. مایکروسافت پروژه‌های Perfect Dark و Everwild، دو مورد از امیدبخش‌ترین عناوین آینده خود، را لغو کرد و هم‌زمان برخی بازی‌های شاخص، از جمله Forza Horizon 5، را برای پلی‌استیشن ۵ عرضه کرد؛ اقدامی که حتی برخی تحلیل‌گران حوزه فناوری را به این باور رساند که دیگر دلیلی برای ماندن در اکوسیستم ایکس‌باکس وجود ندارد.

در ادامه این روند، مایکروسافت در سال جاری قیمت محصولات خود را در تمامی بخش‌ها افزایش داد؛ به‌گونه‌ای که قیمت ایکس‌باکس سری S به حدود ۴۰۰ دلار رسید و ارزان‌ترین مدل سری X با برچسب قیمتی ۶۰۰ دلار عرضه شد. فروش ضعیف این کنسول‌ها باعث شد شرکت‌هایی مانند کاستکو، فروش ایکس‌باکس را به‌طور کامل متوقف کنند. حتی در مناسبت‌هایی مانند بلک فرایدی نیز خبری از تبلیغات جدی برای سخت‌افزار ایکس‌باکس نبود؛ گویی خود مایکروسافت نیز تمایلی به ادامه این مسیر نشان نمی‌داد.

سرویس گیم‌پس، که زمانی یکی از ارزشمندترین پیشنهادها در صنعت بازی به شمار می‌رفت، طی یک سال گذشته تقریباً دو برابر گران‌تر شد و هزینه اشتراک سطح Ultimate آن به ۳۰ دلار در ماه، یا ۳۶۰ دلار در سال رسید. هرچند مایکروسافت تلاش کرد با افزودن قابلیت‌هایی به سطوح ارزان‌تر و ارتقای زیرساخت استریم ابری، ارزش این سرویس را حفظ کند، اما کمبود عناوین انحصاری مستمر و تأثیرگذار، از جذابیت گیم‌پس و در نتیجه کل پلتفرم ایکس‌باکس کاست. در این میان، Avowed و South of Midnight از معدود عناوین انحصاری قابل توجه بودند؛ با این حال، دومی قرار است سال آینده برای پلی‌استیشن ۵ و نینتندو سوییچ ۲ نیز منتشر شود و درباره انحصاری ماندن Avowed نیز تردیدهای جدی وجود دارد.

مایکروسافت می‌توانست با معرفی کنسول‌های دستی ASUS ROG Xbox Ally و Ally X، جان تازه‌ای به برند ایکس‌باکس ببخشد، اما قیمت‌های اولیه ۶۰۰ و ۱۰۰۰ دلاری این دستگاه‌ها، آن‌ها را از دسترس بخش بزرگی از گیمرها خارج کرد. از سوی دیگر، بهینه نبودن ویندوز برای نمایشگرهای لمسی قابل‌حمل و نبود سازگاری کامل با بازی‌های قدیمی ایکس‌باکس، مانع از موفقیت این محصولات شد. اما این حرکت دست‌کم نشان داد که مایکروسافت به بازار کنسول‌های دستی چشم دوخته است؛ بازاری که برای رقابت جدی با محصولاتی مانند Steam Deck (با قیمت پایه ۵۴۹ دلار پس از توقف تولید مدل ۴۰۰ دلاری LCD) نیازمند قیمت‌گذاری رقابتی‌تر است.

در همین حال، شرکت ولو با معرفی دستگاه استیم، عملاً از ایکس‌باکس پیشی گرفته است. استیم ماشین در واقع یک رایانه کوچک مخصوص بازی است که سیستم‌عامل SteamOS را اجرا می‌کند؛ پلتفرمی مبتنی بر لینوکس که برای اجرای بازی‌های ویندوزی بهینه شده، اما برخلاف ایکس‌باکس، کاملاً متن‌باز است و امکان نصب نرم‌افزارها و حتی ویندوز را نیز فراهم می‌کند.

اگرچه این دستگاه هنوز به‌صورت گسترده در بازار دیده نشده، اما عملکرد موفق Steam Deck و سازگاری بالای آن با بازی‌ها نشان می‌دهد نسخه دسکتاپ آن می‌تواند برای کاربران کنسول‌ها جذاب باشد. این محصول احتمالاً به‌طور مستقیم با نسل بعدی ایکس‌باکس رقابت خواهد کرد؛ کنسولی که بنا بر گزارش‌ها قرار است در سال ۲۰۲۷، در قالب یک رایانه شخصی با طراحی مناسب تلویزیون عرضه شود. همکاری اخیر مایکروسافت با AMD و اظهارات سارا باند، رئیس ایکس‌باکس، نیز بر نزدیکی هرچه بیشتر این پلتفرم به دنیای رایانه‌های شخصی تأکید دارد.

مرور تاریخچه ایکس‌باکس نشان می‌دهد که تنها نسل ایکس‌باکس ۳۶۰ توانست به‌طور جدی با پلی‌استیشن سونی رقابت کند. ایکس‌باکس اولیه طی چهار سال حدود ۴ میلیارد دلار هزینه روی دست مایکروسافت گذاشت و ایکس‌باکس وان نیز به دلیل تصمیمات نادرست اولیه، بخش زیادی از اعتبار این برند را از بین برد. در مقابل، پلی‌استیشن ۴ توانست با فروش بیش از دو برابر خانواده ایکس‌باکس وان، برتری خود را تثبیت کند.

در نسل فعلی نیز شکاف عمیق‌تر شده است. بر اساس برآوردهای استاتیستا، مجموع فروش ایکس‌باکس سری S و X تا ماه جولای به حدود ۳۳ میلیون دستگاه رسیده، در حالی که سونی فروش ۸۴.۲ میلیون دستگاه پلی‌استیشن ۵ را تا ماه نوامبر تأیید کرده است. این روند نشان می‌دهد که اگر تغییری اساسی رخ ندهد، سونی می‌تواند در این نسل تقریباً سه برابر مایکروسافت کنسول بفروشد.

در چنین شرایطی، جای تعجب نیست که مایکروسافت به‌دنبال بازتعریف کامل آینده ایکس‌باکس باشد. بازگشت به ریشه‌های خود در دنیای رایانه‌های شخصی و ارائه یک «پی‌سی بازی» جمع‌وجور برای اتاق نشیمن، شاید مسیری پرریسک باشد، اما می‌تواند جان تازه‌ای به برند ایکس‌باکس ببخشد؛ مسیری که در عین حال، به‌سادگی برای سونی قابل تکرار نخواهد بود.