محققان دانشگاه‌های کمبریج و پیتسبورگ با بررسی اسکن‌های مغزی ۳۸۰۲ فرد سالم از نوزادی تا ۹۰ سالگی، پنج دوره متمایز در تکامل مغز انسان شناسایی کرده‌اند.

به گزارش ایتنا و به نقل از ScienceAlert، این پژوهش که در نشریه Nature Communications منتشر شده، نشان می‌دهد که مغز انسان ساختاری پویا و قابل تغییر دارد و در طول زندگی، چهار نقطه عطف مهم را تجربه می‌کند که هر کدام آغازگر یک دوره جدید در رشد یا زوال مغز هستند.

دوره‌های پنج‌گانه تکامل مغز:

1. کودکی (تولد تا ۹ سالگی): در این مرحله، مغز با رشد سریع ماده خاکستری و سفید مواجه است. شبکه‌های عصبی به‌صورت متراکم اما ضعیف شکل می‌گیرند و سپس با نزدیک شدن به بلوغ، این شبکه‌ها به‌تدریج اصلاح و بهینه می‌شوند.

2. نوجوانی (۹ تا ۳۲ سالگی): با شروع تولید هورمون‌های جنسی، ماده سفید مغز رشد بیشتری می‌یابد و ارتباطات عصبی به‌طور چشمگیری بهبود می‌یابند. این دوره با افزایش کارایی ارتباطات محلی و جهانی در مغز همراه است.

 



3. بزرگسالی (۳۲ تا ۶۶ سالگی): در این بازه، ساختار مغز به ثبات نسبی می‌رسد. شبکه‌های مغزی بیشتر تخصصی و تفکیک‌شده می‌شوند. این دوره با بیشترین تغییرات جهت‌دار در سیم‌کشی مغز همراه است.

4. پیری اولیه (۶۶ تا ۸۳ سالگی): نشانه‌های اولیه زوال مغز ظاهر می‌شود. تراکم شبکه‌های عصبی کاهش یافته و کارایی ارتباطات مغزی افت می‌کند.

5. پیری پیشرفته (۸۳ سال به بالا): در این مرحله، مغز دچار افت شدید در ارتباطات سراسری می‌شود و بار شناختی بیشتری بر شبکه‌های محلی وارد می‌گردد.

این یافته‌ها می‌توانند به درک بهتر از زمان‌های بحرانی در رشد یا زوال مغز کمک کنند؛ از جمله دلایل بروز اختلالات یادگیری در کودکی یا زوال عقل در سالمندی. همچنین، پژوهشگران تأکید دارند که برای درک دقیق‌تر این تغییرات، به مطالعات هدفمندتر در دوره‌های خاص زندگی، به‌ویژه در سالمندان، نیاز است.

source

توسط techkhabari.ir