گروهی از بزرگ‌ترین ناشران و استودیوهای هنری ژاپن، از جمله استودیو جیبلی، از OpenAI خواستند که استفاده از آثار دارای حق نشر آن‌ها را در مدل‌های هوش مصنوعی متوقف کند. انجمن توزیع محتوای برون‌مرزی ژاپن (CODA) این درخواست را در قالب نامه‌ای رسمی ارسال کرد. این انجمن نمایندگی برندهای شناخته‌شده‌ای مانند Bandai Namco، Square Enix و Kodansha را بر عهده دارد و نقش مهمی در حفاظت از دارایی‌های فرهنگی ژاپن ایفا می‌کند.

ناشران ژاپنی اعلام کردند که مدل‌های هوش مصنوعی OpenAI — مانند Sora 2 و ابزارهای تولید تصویر — نتایجی تولید می‌کنند که شباهت زیادی به هنر و سبک بصری آن‌ها دارد. به اعتقاد این گروه، مدل‌های OpenAI بدون مجوز از آثار ژاپنی تغذیه شده‌اند و این مسئله حقوقی، امنیت دارایی‌های معنوی آن‌ها را تهدید می‌کند.

افزایش حساسیت به سبک جیبلی و واکنش فضای مجازی

پس از عرضه ابزارهای تولید تصویر، کاربران شبکه‌های اجتماعی تصاویر شخصی و حیواناتشان را «به سبک جیبلی» بازسازی کردند. این روند آن‌قدر گسترده شد که سم آلتمن، مدیرعامل OpenAI، تصویر پروفایل خود را با یک نسخه جیبلی‌گونه جایگزین کرد. این حجم توجه، حساسیت ناشران ژاپنی را نسبت به منبع آموزش مدل‌های هوش مصنوعی افزایش داد.

خواسته‌های CODA از OpenAI

انجمن CODA دو خواسته روشن مطرح کرد:

۱. توقف فوری استفاده از محتوای اعضا برای آموزش مدل‌ها

اعضا تأکید کردند که OpenAI باید جمع‌آوری داده‌های فرهنگی ژاپن را متوقف کند و از این آثار بدون اجازه استفاده نکند.

۲. پاسخگویی شفاف درباره ادعاهای نقض کپی‌رایت

CODA از OpenAI خواست که به تمام پرسش‌های اعضا درباره خروجی‌های Sora 2 پاسخ دهد و منشأ داده‌های آموزشی را مشخص کند.

اختلاف قانونی میان ژاپن و آمریکا؛ ریشه اصلی تنش OpenAI

این چالش حقوقی از تفاوت قوانین دو کشور ایجاد شد:

• ژاپن تنها با دریافت اجازه قبلی، استفاده از آثار را مجاز می‌داند.

• OpenAI در آمریکا بر اساس سیستم Opt-out عمل می‌کند؛ یعنی صاحب اثر باید درخواست خروج بدهد.

ناشران ژاپنی معتقدند این سیستم با قوانین آن‌ها همخوانی ندارد و مسئولیت حقوقی را از بین نمی‌برد.

نگاه هایائو میازاکی به OpenAI

اگرچه میازاکی در این پرونده اظهارنظر نکرد، اما دیدگاه او در گذشته کاملاً روشن بوده است. او در سال ۲۰۱۶ هنگام مشاهده یک انیمیشن ساخته‌شده با هوش مصنوعی واکنش تندی نشان داد و گفت این نوع آثار، روح هنر و زندگی را نادیده می‌گیرند. سابقه این موضع‌گیری باعث شد بسیاری از کاربران حمایت جیبلی از CODA را قطعی بدانند.

جمع‌بندی

تنش تازه میان ناشران ژاپنی و OpenAI نشان می‌دهد که بحث آموزش مدل‌های مولد با داده‌های دارای حق نشر وارد مرحله حساسی شده است. ژاپن خواستار شفافیت کامل و توقف استفاده از دارایی‌های فرهنگی بدون اجازه است. از سوی دیگر، گسترش محبوبیت ابزارهایی مانند Sora سبک‌های هنری ژاپنی را بیش از گذشته در کانون توجه جهانی قرار داده است.

اگر این اختلاف ادامه پیدا کند، احتمالاً شاهد یکی از مهم‌ترین پرونده‌های حقوقی در حوزه هوش مصنوعی خواهیم بود؛ پرونده‌ای که می‌تواند آینده تعامل میان هنر، قانون و فناوری را تغییر دهد.

منبع: راه  پرداخت