آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید که تلفن همراه شما فقط یک ابزار ارتباطی نیست، بلکه نوعی «معدن فلزات گرانبها» محسوب می‌شود؟ بسیاری از کاربران تصور می‌کنند گوشی‌های هوشمند تنها از پلاستیک، شیشه و چند تراشه تشکیل شده‌اند، اما واقعیت این است که در دل هر موبایل، ترکیبی از فلزات ارزشمند نهفته است که نقش حیاتی در عملکرد آن دارند.

فلزات گرانبها در ساختار گوشی‌های هوشمند

در ساخت گوشی‌های هوشمند، فلزاتی مانند طلا، نقره، مس، کبالت، لیتیوم، آلومینیوم و حتی عناصر کمیاب دیگر به‌کار می‌روند. این فلزات نه‌تنها دوام و پایداری دستگاه را تضمین می‌کنند، بلکه در انتقال داده‌ها، شارژ سریع، کیفیت صوتی و عملکرد پردازنده نیز نقش کلیدی دارند.

در میان این ترکیبات، طلا جایگاه ویژه‌ای دارد. این فلز گرانبها به‌دلیل رسانایی بالا، مقاومت در برابر خوردگی و قابلیت اتصال پایدار، در بخش‌های حساس الکترونیکی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

چقدر طلا در یک گوشی وجود دارد؟

بر اساس برآوردهای صنعتی، هر گوشی هوشمند به‌طور متوسط حدود ۰٫۰۳۴ گرم طلا در خود دارد. شاید این مقدار در نگاه اول ناچیز به‌نظر برسد، اما زمانی که آن را در مقیاس جهانی در نظر بگیریم، به عددی قابل‌توجه می‌رسیم.

برای مثال، شرکت‌های بزرگ فناوری مانند سامسونگ، اپل و شیائومی سالانه میلیون‌ها دستگاه تولید و عرضه می‌کنند. مجموع طلای نهفته در این گوشی‌ها به چندین تن در سال می‌رسد—رقمی که استخراج آن از معادن نیازمند صرف منابع عظیم طبیعی و انرژی است.

کدام بخش‌های گوشی حاوی طلا هستند؟

مهم‌ترین بخش حاوی طلا در گوشی‌های هوشمند، برد اصلی یا مادربورد است. در این بخش، مسیرهای الکتریکی از لایه‌های نازک طلا یا نقره ساخته شده‌اند تا ارتباط دیجیتال بین قطعات برقرار شود. همچنین:

اتصال‌دهنده‌های سیم‌کارت
پورت‌های شارژ و کانکتورهای صوتی
لنز دوربین و بخش‌هایی از پردازنده

همگی ممکن است دارای روکش طلا باشند تا اتصال پایدار و مقاوم‌تری فراهم کنند. در دستگاه‌های بزرگ‌تر مانند سرورها، مقدار طلا حتی به حدود ۱ گرم در هر واحد نیز می‌رسد.

بازیافت موبایل؛ راهی برای حفظ منابع و محیط زیست

کارشناسان بازیافت الکترونیک معتقدند برای استخراج تنها ۱ گرم طلا باید قطعات داخلی حدود ۴۱ گوشی هوشمند بازیافت شود. این آمار نشان می‌دهد که رها کردن گوشی‌های قدیمی در زباله یا انبار کردن آن‌ها در خانه، به‌معنای هدر دادن منابع معدنی ارزشمند است.

در مقابل، تحویل این دستگاه‌ها به مراکز بازیافت معتبر می‌تواند طلا، نقره، مس و سایر فلزات کمیاب را به چرخه تولید بازگرداند. این اقدام نه‌تنها از استخراج بی‌رویه از معادن جلوگیری می‌کند، بلکه به کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی نیز کمک می‌کند.

چرا بازیافت گوشی اهمیت دارد؟

با وجود تلاش‌هایی که برای ساخت قطعات جدید بدون تکیه بر فلزات کمیاب در جریان است، صنعت الکترونیک همچنان به طلا، نقره و سایر فلزات باارزش وابسته است. استخراج این فلزات از معادن، فرآیندی پرهزینه و مخرب برای طبیعت است.

بنابراین، استفاده مسئولانه از تجهیزات دیجیتال و تحویل آن‌ها به مراکز بازیافت، یکی از راه‌های مؤثر برای کاهش فشار بر منابع طبیعی و حفظ محیط زیست به‌شمار می‌آید.

آمار جهانی بازیافت الکترونیک

بر اساس گزارش‌های بین‌المللی، سالانه بیش از ۵۰ میلیون تن زباله الکترونیکی در جهان تولید می‌شود. بخش قابل‌توجهی از این زباله‌ها شامل گوشی‌های هوشمند، لپ‌تاپ‌ها و تجهیزات دیجیتال است. اگر تنها درصد کوچکی از این دستگاه‌ها بازیافت شوند، می‌توان حجم عظیمی از فلزات گرانبها را دوباره وارد چرخه تولید کرد.

جمع‌بندی

گوشی هوشمند شما فقط یک ابزار ارتباطی نیست؛ بلکه یک منبع ارزشمند از فلزات کمیاب و گرانبهاست. طلا، نقره و مس در ساختار داخلی آن نقش حیاتی دارند و بازیافت این دستگاه‌ها می‌تواند به حفظ منابع طبیعی و کاهش آلودگی کمک کند.