کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات در مصوبه شماره ۵ جلسه ۳۶۳، سقف مشوق اتصال فیبر نوری (FTTH) را برای سال ۱۴۰۴ تا مبلغ ۶ میلیون تومان به ازای هر مشترک فعال متصل افزایش داد. پیش‌تر این رقم بسته به اندازه شهرها بین ۲ تا ۵ میلیون تومان متغیر بود.
بر اساس همین مصوبه، از ابتدای سال ۱۴۰۴ محاسبه و پرداخت این مشوق‌ها آغاز می‌شود. پرداخت‌ها می‌تواند به‌صورت نقدی یا در قالب تسهیلات از صندوق توسعه فیبر نوری انجام شود. در حالت تسهیلات، سقف مشوق‌ها تا دو برابر قابل افزایش است، مشروط به رعایت ضوابط و تایید نهایی سازمان تنظیم مقررات.
اعتراض شش اپراتور ثابت
در واکنش به این تصمیم، شش شرکت ارائه‌دهنده خدمات اینترنت ثابت (UNSP) شامل آسیاتک، شاتل، صبانت، های‌وب، فناپ‌تلکام و پیشگامان توسعه ارتباطات با ارسال نامه‌ای اعتراضی به رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، شیوه تخصیص این مشوق‌ها به شرکت مخابرات ایران را «تبعیض‌آمیز» خواندند.
این شرکت‌ها تأکید کرده‌اند که اپراتورهای ثابت با رعایت کامل مصوبات و الزامات فنی، دیرتر و با هزینه‌های سنگین‌تر وارد بازار اتصال فیبر نوری شده‌اند، در حالی‌که شرکت مخابرات ایران «سال‌ها پیش» بدون توجه به استانداردها و ضوابط، شبکه خود را ایجاد کرده و اکنون بیشترین بهره را از منابع صندوق می‌برد.
منابع صندوق توسعه فیبر نوری
بر اساس آیین‌نامه، یکی از منابع مالی صندوق توسعه فیبر نوری «هشت درصد درآمد ناخالص سالانه کاروران ارتباطی و فناوری اطلاعات» است. اپراتورهای معترض ادعا کرده‌اند که مخابرات ایران از پرداخت این سهم استنکاف کرده، اما هم‌زمان در حال استفاده از منابع صندوق است؛ اقدامی که به گفته آنان «موجب تحمیل ضرر به سایر کارورها» خواهد شد.
این شرکت‌ها هشدار داده‌اند که ادامه این وضعیت می‌تواند به از دست رفتن حدود دو میلیون مشترک فعال بر بستر شبکه مخابرات بینجامد و دیگر ارائه‌دهندگان اینترنت ثابت را در آستانه ورشکستگی قرار دهد.
استناد به صورت‌های مالی مخابرات
اپراتورهای معترض در نامه خود به مکاتبه رسمی شرکت مخابرات ایران با سازمان بورس استناد کرده‌اند. در این مکاتبه، مخابرات افزایش سود خالص خود در سه‌ماهه منتهی به خرداد ۱۴۰۴ را به سطح ۳ هزار و ۸۹۶ میلیارد ریال نسبت داده و «بخش عمده سایر درآمدهای عملیاتی» را ناشی از دریافت مشوق‌های اتصال فیبر نوری عنوان کرده است.
به اعتقاد شرکت‌های اینترنت ثابت، این موضوع نشان می‌دهد که تخصیص مشوق‌ها به مخابرات خارج از چارچوب مصوبات و مقررات انجام شده و بر خلاف عدالت اقتصادی و قواعد رقابت سالم است.
درخواست شفافیت و ورود نهادهای ناظر
این شش شرکت با تاکید بر لزوم تضمین رقابت منصفانه در بازار ارتباطات کشور، خواستار ورود نهادهای ناظر برای شفاف‌سازی جریان وجوه صندوق توسعه فیبر نوری شدند. به باور آنان، مادامی‌که سهم هشت درصدی همه بازیگران احراز نشده و توازن در تخصیص مشوق‌ها برقرار نشود، پرداخت به مخابرات باید متوقف یا بازنگری شود.
هشدار حقوقی اپراتورها
در پایان نامه، اپراتورهای معترض تصریح کرده‌اند که در صورت بی‌توجهی به مطالباتشان، حق پیگیری حقوقی موضوع علیه تخصیص‌های مغایر مقررات را برای خود محفوظ می‌دانند. به گفته آنان، سیاست‌های فعلی رگولاتوری و اغماض در برابر تخلفات برخی بازیگران، زمینه‌ساز حذف رقبا و تمرکز بیشتر بازار در دست مخابرات خواهد شد.
جمع‌بندی
با افزایش سقف مشوق اتصال فیبر نوری به ۶۰ میلیون ریال برای هر مشترک فعال، اعتراض اپراتورهای ثابت نسبت به نحوه تخصیص این منابع بالا گرفته است. استناد به صورت‌های مالی مخابرات و رشد سود ناشی از دریافت مشوق‌ها، ادعای تبعیض‌آمیز بودن این روند را تقویت کرده است. حال باید دید سازمان تنظیم مقررات و سایر نهادهای نظارتی چه واکنشی به این اعتراض نشان خواهند داد و آیا سازوکاری برای تضمین رقابت سالم و شفافیت در استفاده از منابع صندوق توسعه فیبر نوری ایجاد خواهد شد یا خیر./پیوست
source