سیستم‌های مدیریت محتوا (CMS) ابزارهایی هستند که به کاربران امکان می‌دهند بدون نیاز به دانش کدنویسی پیشرفته، وب‌سایت‌ها را ایجاد، مدیریت و به‌روزرسانی کنند. سایت‌سازها (مانند Wix و Squarespace) و فروشگاه‌سازها (مانند Shopify) زیرمجموعه‌های مهمی از CMS هستند که به ترتیب برای ساخت وب‌سایت‌های عمومی و فروشگاه‌های آنلاین طراحی شده‌اند (در ایران می‌توان از شاپفا، پرتال، سی‌فایو و تعدادی دیگر از سایت‌سازهای دارای سابقۀ فعالیت چندساله نام برد).

این گزارش (که توسط گراک تولید شده است) به بررسی روند استفاده از سایت‌سازها و فروشگاه‌سازها در ۲۰ سال گذشته و وضعیت کنونی آن‌ها در سال ۲۰۲۵ می‌پردازد. هدف این است که مشخص شود آیا سهم بازار این ابزارها در حال افزایش است یا کاهش، و همچنین نرخ استفاده از CMSهای مختلف در سال ۲۰۲۵ ارائه شود.

روند ۲۰ ساله استفاده از CMS، سایت‌سازها و فروشگاه‌سازها: افزایش کلی استفاده از CMS

طی دو دهه گذشته، استفاده از سیستم‌های مدیریت محتوا به طور قابل توجهی افزایش یافته است. در سال ۲۰۱۱، حدود ۷۶% از وب‌سایت‌ها به صورت دستی کدنویسی می‌شدند، به این معنی که تنها ۲۴% از وب‌سایت‌ها از CMS استفاده می‌کردند (WPBeginner). تا پایان سال ۲۰۲۲، این رقم به حدود ۳۳% کاهش یافت، که نشان‌دهنده افزایش استفاده از CMS به حدود ۶۷% است (Mobiloud). در سال ۲۰۲۵، حدود ۶۸.۷% از وب‌سایت‌های فعال (حدود ۸۰ میلیون از ۱.۸۸ میلیارد وب‌سایت) از CMS استفاده می‌کنند (Themeisle). این رشد نشان‌دهنده حرکت به سمت ابزارهای کاربرپسند است که نیاز به مهارت‌های فنی را کاهش می‌دهند.

رشد سایت‌سازها

سایت‌سازهایی مانند Wix و Squarespace به دلیل رابط‌های کاربری ساده و قابلیت‌های میزبانی یکپارچه، محبوبیت زیادی کسب کرده‌اند. Wix از ۰.۳% از بازار CMS در سال ۲۰۱۵ به ۵.۲% در سال ۲۰۲۵ رسیده است، که نشان‌دهنده رشد ۱۶۳۳% در یک دهه است (Themeisle). Squarespace نیز از حدود ۱.۵% در سال ۲۰۱۶ به ۳.۳% در سال ۲۰۲۵ افزایش یافته است (Diviflash). این رشد به دلیل ارائه خدمات میزبانی، قالب‌های آماده و قابلیت‌های سفارشی‌سازی بدون نیاز به کدنویسی است.

رشد فروشگاه‌سازها

فروشگاه‌سازها، به ویژه Shopify، در بخش تجارت الکترونیک رشد چشمگیری داشته‌اند. Shopify از کمتر از ۱% از بازار CMS در سال ۲۰۱۴ به ۶.۷% در سال ۲۰۲۵ رسیده است (Themeisle). در بخش فروشگاه‌های آنلاین، Shopify حدود ۲۸.۸۱% از وب‌سایت‌های فروشگاهی در میان ۱ میلیون سایت برتر را در سال ۲۰۲۵ به خود اختصاص داده است (Mobiloud). همچنین، گزارش‌ها نشان می‌دهند که Shopify در سال ۲۰۲۵ حدود ۲۹% از بازار تجارت الکترونیک ایالات متحده و ۱۰.۳۲% از بازار جهانی را در اختیار دارد (AMZPrep). این رشد به دلیل ویژگی‌های تخصصی مانند مدیریت موجودی، پردازش پرداخت و ابزارهای بازاریابی است.

کاهش سهم برخی CMSهای قدیمی

در مقابل، CMSهای قدیمی‌تر مانند Joomla و Drupal شاهد کاهش سهم بازار بوده‌اند. Joomla از ۵.۴% در سال ۲۰۱۹ به ۲.۱% در سال ۲۰۲۵ و Drupal از ۳.۵% به ۱.۲% کاهش یافته است (Themeisle). این کاهش به دلیل پیچیدگی بیشتر این پلتفرم‌ها در مقایسه با گزینه‌های کاربرپسندتر مانند WordPress، Shopify و Wix است.

نقش WordPress و افزونه‌های تجارت الکترونیک

WordPress همچنان با ۴۳.۶% از کل وب‌سایت‌ها و ۶۱.۳% از بازار CMS در سال ۲۰۲۵ پیشتاز است (Wpmet). در بخش تجارت الکترونیک، افزونه WooCommerce نقش مهمی ایفا می‌کند. گزارش‌ها نشان می‌دهند که WooCommerce در سال ۲۰۲۳ حدود ۳۹% از بازار پلتفرم‌های تجارت الکترونیک را در اختیار داشت (Statista)، اما در سال ۲۰۲۵، این رقم ممکن است به دلیل رقابت با Shopify کمی کاهش یافته باشد. با این حال، WooCommerce همچنان با ۱۸.۱۹% از وب‌سایت‌های فروشگاهی در میان ۱ میلیون سایت برتر، جایگاه دوم را دارد (Mobiloud).

وضعیت کنونی بازار CMS در سال ۲۰۲۵

آمار کلی

تا ژانویه ۲۰۲۵، حدود ۶۸.۷% از وب‌سایت‌های فعال (۸۰ میلیون از ۱.۸۸ میلیارد وب‌سایت) از CMS استفاده می‌کنند (Themeisle). این نشان‌دهنده تداوم روند افزایش استفاده از CMS است. در میان این وب‌سایت‌ها، WordPress، Shopify، Wix و Squarespace بیش از ۷۳% از بازار CMS را کنترل می‌کنند (Themeisle).

سهم بازار CMSهای مختلف

جدول زیر سهم بازار CMSهای اصلی در سال ۲۰۲۵ را نشان می‌دهد:

سهم بازار در بخش تجارت الکترونیک

در بخش تجارت الکترونیک، پلتفرم‌های تخصصی مانند Shopify و WooCommerce پیشرو هستند. جدول زیر سهم بازار پلتفرم‌های تجارت الکترونیک در میان ۱ میلیون سایت برتر در سال ۲۰۲۵ را نشان می‌دهد:

روندهای نوظهور

• CMS بدون سر (Headless CMS): بازار CMS بدون سر با نرخ رشد سالانه ترکیبی (CAGR) 20.5% تا سال ۲۰۳۲ در حال گسترش است (Diviflash). این نوع CMS به دلیل انعطاف‌پذیری در جدا کردن داده‌های بک‌اند از طراحی فرانت‌اند محبوبیت بیشتری پیدا کرده است.
• راه‌حل‌های مبتنی بر ابر: CMSهای مبتنی بر ابر به دلیل مقیاس‌پذیری، انعطاف‌پذیری و مقرون‌به‌صرفه بودن در حال افزایش هستند و در سال ۲۰۲۴ حدود ۶۳.۵% از بازار CMS را به خود اختصاص داده‌اند (Mordor Intelligence).
• تمرکز بر موبایل: با توجه به اینکه ۷۱% از ترافیک وب‌سایت‌های خرده‌فروشی از دستگاه‌های موبایل است، پلتفرم‌های CMS بر طراحی پاسخگو و رویکرد موبایل‌محور تمرکز دارند (Statista).

تحلیل و نتیجه‌گیری

داده‌ها نشان می‌دهند که سایت‌سازها و فروشگاه‌سازها در ۲۰ سال گذشته به طور مداوم سهم بازار خود را افزایش داده‌اند. این رشد به دلیل سهولت استفاده، قابلیت‌های یکپارچه و افزایش تقاضا برای حضور آنلاین، به ویژه در تجارت الکترونیک، بوده است. WordPress همچنان با تکیه بر افزونه‌هایی مانند WooCommerce پیشرو است، اما پلتفرم‌های تخصصی مانند Shopify در بخش فروشگاه‌های آنلاین جایگاه قوی‌تری کسب کرده‌اند. Wix و Squarespace نیز با ارائه راه‌حل‌های ساده و میزبانی‌شده، به ویژه برای کسب‌وکارهای کوچک، رشد قابل توجهی داشته‌اند.

در سال ۲۰۲۵، انتظار می‌رود که بازار CMS با نرخ رشد سالانه ۸.۱۴% تا سال ۲۰۳۰ به ۴۵.۷۱ میلیارد دلار برسد (Mordor Intelligence). این رشد به دلیل افزایش تقاضا برای راه‌حل‌های دیجیتال و پیشرفت‌های فناوری مانند هوش مصنوعی و CMS بدون سر است. با این حال، رقابت بین پلتفرم‌ها ممکن است منجر به تغییرات بیشتر در سهم بازار شود، به ویژه با ظهور فناوری‌های جدید.

 نظر  عادل طالبی

نشانه‌های تغییرات جدی در بازار طراحی سایت و CMSها کاملاً دیده می‌شود. علاوه بر مطالب بالا و منابع پایین که گراک گفته است، مایلم تاکید کنم که حالا بازی دارد به سمت سایت‌سازهای مبتنی بر هوش مصنوعی که در اختیار شرکت‌های هاستینگ (مثل هاستینگر) است تغییر می‌کند. همچنین سایت‌سازها چون به سادگی به هوش مصنوعی مجهز می‌شوند و با یک تغییر، صدها، هزاران و حتی میلیون‌ها سایت تغییر می‌کنند، شانس بیشتری برای بزرگتر شدن اندازه بازار دارند. اندازه بازاری که طی ده سال اخیر از کمتر از ۱۰ درصد به بالای ۲۰ درصد افزایش یافته است و طی سه تا پنج سال آینده پیش‌بینی می‌کنم سایت‌سازها و فروشگاه‌های شناخته شده مثل ویکس و شاپیفای و همینطور سایت‌سازهای مبتنی بر هوش مصنوعی که هاستینگ‌های متوسط و کوچک و بزرگ در حال فعال کردن آن‌ها هستند درصد بزرگی از سایت‌های وردپرسی را کاهش خواهد داد.

اما فراموش نکنیم که حتی بعد از ۲۰ سال هنوز CMSها و سایت‌سازهایی را داریم که عملاً کاملاً باید Out Dated و از دور خارج شده باشند ولی هنوز ده‌ها هزار سایت فعال با آن‌ها بالا است و دارند کار می‌کنند.

پس می‌توان گفت حداقل تا سال‌های سال، وردپرس باقی خواهد ماند اما به سرعت، طی چند سال آینده بخش قابل توجهی از سهم بازارش را از دست خواهد داد. همچنین بخش مهمی از توسعه‌دهندگان قالب‌ها و افزونه‌ها، درآمدهای خود را از دست خواهند داد.

البته، همین حالا هم با آمدن هوش مصنوعی، هر فردی می‌تواند برای خودش افزونه‌های وردپرسی خودش را تولید کند یا سایت شخصی خودش را به سادگی با یک سری امکانات کاملاً شخصی، توسعه دهد.

در جدول شماره ۲ هم مشخص است که همین حالا هم وردپرس (ووکامرس) بازار را به شاپیفای کاملاً باخته است و امروز، در حالی که ووکامرس فقط سهم ۱۸ درصدی دارد، ۲۸ درصد فروشگاه‌های مهم و معتبر جهان با شاپیفای مشغول فعالیت هستند.