این مطالعه‌ که روز سه‌شنبه در نشریه مرزهای روانشناسی (Frontiers in Psychology‌) منتشر شد، نشان داد افراد با ویژگی‌های شخصیتی متفاوت از انواع مختلفی از ورزش لذت می‌برند. مثلا افراد برون‌گرا بیشتر تمایل دارند به جلسه‌های تمرینی با شدت بالا در کنار دیگران، مثل ورزش‌های تیمی، بپردازند. در حالی که افرادی که بر اساس شاخص «روان‌رنجوری» (معیاری که بی‌ثباتی احساسی فرد را می‌سنجد) امتیاز بالایی داشتند، ترجیح می‌دادند ورزش‌های انفرادی بدون حضور تماشاگر و دور از نگاه دیگران انجام دهند و در طول آن، استراحت‌های کوتاهی داشته باشند.

دکتر فلامینیا رونکا، استادیار علوم ورزشی در دانشگاه کالج لندن و نویسنده‌ این پژوهش، می‌افزاید: «افرادی که در شاخص وظیفه‌شناسی (conscientiousness) امتیاز بالایی کسب کردند هم بیشتر احتمال داشت که آمادگی جسمانی متعادلی داشته باشند. ما فکر می‌کنیم دلیلش این است که انگیزه افراد وظیفه‌شناس از ورزش بیشتر این واقعیت است که ورزش برایشان مفید است.»

 او به سی‌ان‌ان گفت: «ویژگی‌های شخصیتی تعیین می‌کنند که ما به کدام ورزش‌ها و چه شدت ورزشی جذب شویم. اگر این موضوع را به‌درستی درک کنیم، می‌توانیم گام اول را در تشویق افراد کم‌تحرک به فعالیت برداریم.»

این یافته‌ها برای ترغیب مردم به ورزش اهمیت زیادی دارند، به‌ویژه با توجه به اینکه تنها ۲۲.۵ درصد بزرگسالان و ۱۹ درصد نوجوانان جهان آن ۱۵۰ دقیقه فعالیت بدنی هفتگی توصیه سازمان بهداشت جهانی را انجام می‌دهند.

دکتر آنجلینا سوتن، استاد دانشگاه ایالتی فلوریدا که در زمینه‌ ارتباط بین شخصیت و سلامتی تحقیق می‌کند و در این پژوهش نقشی نداشت، هم می‌گوید تمرکز بر تیپ‌های شخصیتی می‌تواند به متخصصان سلامت کمک کند برای ورزش هر فرد با رویکردی شخصی‌تر و متناسب‌تر وارد عمل شوند.

او می‌افزاید: «ما معمولا به مردم می‌گوییم ورزش کنند. مثلا فقط می‌گوییم تمرین‌های تناوبی پُرشدت (HIIT) خوب است، پس انجامش دهید. در حالی که برای افرادی که سطح بالایی از روان‌رنجوری (Neuroticism) دارند، این روش جواب نمی‌دهد. پس وقتی می‌دانیم حتی ورزش‌ با شدت کمتر هم می‌تواند فواید زیادی داشته باشد، اگر بدانیم فردی سطح بالایی از روان‌رنجوری دارد، می‌توانیم به او ورزش‌های ملایم‌تری را توصیه کنیم. این باعث می‌شود احتمال اینکه چنین افرادی واقعا ورزش را شروع کنند و آن را ادامه بدهند، بیشتر شود.»

به گفته رونکا، این هم مهم است که توجه داشته باشیم ویژگی‌های شخصیتی با یکدیگر تعامل دارند. مثلا برخی افراد که هم در شاخص روان‌رنجوری و هم در وظیفه‌شناسی امتیاز بالایی دارند، هرچند ممکن است ورزش برایشان اضطراب‌آور باشد، خیلی بیشتر احتمال دارد که آن را انجام دهند، چون می‌دانند برایشان مفید است.

رونکا و همکارانش برای رسیدن به این نتایج، ابتدا از ۱۳۲ شرکت‌کننده‌ بین ۲۵ تا ۵۱ سال خواستند تا پرسشنامه‌ ویژگی‌های شخصیتی‌ را پر کنند. این مطالعه از مدلی رایج استفاده کرد که شخصیت افراد را بر اساس پنج ویژگی برون‌گرایی (extroversion)، روان‌رنجوری (neuroticism)، توافق‌پذیری (agreeableness)، تجربه‌پذیری یا توانایی و تمایل افراد برای پردازش اطلاعات جدید و پیچیده (openness) و وظیفه‌شناسی (conscientiousness)، تعریف می‌کرد.

پل برگس، استاد علوم اعصاب در یو‌سی‌ال‌ای که از سرپرستان این مطالعه بود، به سی‌ان‌ان گفت: «ویژگی‌های شخصیتی در واقع فقط توصیفی از شیوه رفتار افراد در موقعیت‌های خاص‌اند. اینکه افراد در موقعیت‌های خاص چطور رفتار می‌کنند، تا حد زیادی به قابلیت‌های مغزشان بستگی دارد؛ به اینکه چه چیزی را متوجه می‌شوند، به چه چیزی توجه می‌کنند، چه چیزهایی را می‌توانند به خاطر بسپارند و با چه سرعتی می‌توانند واکنش نشان دهند.»

سپس پژوهشگران آزمون‌های آمادگی جسمانی را روی این شرکت‌کنندگان انجام دادند و آن‌ها را به‌طور تصادفی به دو گروه تقسیم کردند: یک گروه در یک برنامه هشت‌هفته‌ای شامل دوچرخه‌سواری و تمرین‌های قدرتی شرکت کرد، در حالی که گروه کنترل در طول این مدت، فقط هفته‌ای ۱۰ دقیقه حرکات کششی انجام داد.

در پایان این هشت هفته، ۸۶ نفر از مجموع ۱۳۲ شرکت‌کننده اولیه هر دو آزمون‌ــ پیش از آغاز مطالعه و پس از پایان مداخله‌ــ را تکمیل کردند.

تیم تحقیق دریافت هرچند آمادگی جسمانی همه تیپ‌های شخصیتی که در برنامه دوچرخه‌سواری و قدرتی به طور کامل شرکت کردند، بهبود یافت، در میزان لذت بردن از ورزش‌ها تفاوت چشمگیری وجود داشت. افراد برون‌گرا از ورزش‌های با شدت بالا بیشتر لذت بردند، در حالی که افراد روان‌رنجور جلسات سبک و کم‌شدت در خانه را ترجیح دادند.

از طرفی، ویژگی‌های شخصیتی بود که تعیین می‌کرد ورزش چگونه بر سطح استرس افراد تاثیر بگذارد. مطالعه نشان داد افرادی که در شاخص روان‌رنجوری امتیاز بالایی داشتند، در میزان استرس خود کاهشی قابل‌توجه ــ بسیار بیشتر از هر گروه دیگری‌‌ــ گزارش کردند.

رونکا گفت: «کسانی که بیشترین نیاز را به کاهش استرس داشتند، همان‌هایی بودند که بعد از این هشت هفته ورزش واقعا استرسشان کمتر شد و به‌نظر من این خود پیامی بسیار قدرتمند است.»

با توجه به فواید فراوان ورزش از جمله کاهش استرس، رونکا و برگس هر دو امیدوارند این یافته‌ها مردم را تشویق کند به‌دنبال روش‌های جایگزین برای ورزش باشند و از چارچوب تمرین‌های سنتی که شاید برایشان خوشایند نباشد، خارج شوند، زیرا تمرکز بیش‌ازحد بر ورزش‌های رقابتی و درگیری جدی با ورزش در زمانی که افراد تحت فشارهای زیادی قرار دارند، برای برخی تیپ‌های شخصیتی اثر معکوس دارد و بسیار استرس‌زا است.