آیا فرزند شما در مدرسه مشکل دارد؟ آیا از روخوانی، نوشتن انشاء یا حل مسائل ریاضی می‌ترسد؟ تمام این مشکلات ممکن است به اختلال یادگیری مربوط باشند. گاهی اوقات، مدت‌ها طول می‌کشد تا اطرافیان به وجود این مشکل پی ببرند. به همین دلیل، کودکان مبتلا به اختلال یادگیری اغلب دوران سختی را در مدرسه پشت سر می‌گذارند که این موضوع عزت نفس و انگیزه‌ی آن‌ها را کاهش می‌دهد. از این‌رو، لازم است والدین علائم اختلال در یادگیری را بشناسند تا به‌موقع برای درمان آن اقدام کنند.
به‌طور کلی، به مشکلات مرتبط با یادگیری «اختلال یادگیری» می‌گویند. اختلال در یادگیری به هوش، انگیزه یا تنبل بودن کودک مربوط نیست. کودکان مبتلا به این مشکل به‌اندازه‌ی دیگران باهوش هستند، اما مغز آن‌ها با روش متفاوتی اطلاعات را دریافت و پردازش می‌کند. به عبارت دیگر، آن‌ها همه چیز را متفاوت می‌بینند، می‌شنوند و درک می‌کنند.
این کودکان در یادگیری مهارت‌ها و استفاده از آن‌ها با مشکل مواجه می‌شوند. درنتیجه، بین مهارت‌هایی که انتظار می‌رود بر اساس سن و هوش خود داشته باشند و نحوه‌ی عملکرد آن‌ها در مدرسه فاصله وجود دارد. اختلال در یادگیری روی موارد زیر تاثیر می‌گذارد:
به اختلال خواندن «نارساخوانی» یا «دیسلکسیا» (Dyslexia) می‌گویند. این مشکل به ۲ صورت ظاهر می‌شود:
کودکان مبتلا به این اختلال حتی زمانی که روی مهارت‌های اصلی خواندن تسلط پیدا می‌کنند، ممکن است در موارد زیر مشکل داشته باشند:
اختلال نوشتن یا «دیسگرافیا» (Dysgraphia) روی عمل فیزیکی نوشتن یا فعالیت ذهنی درک اطلاعات تاثیر می‌گذارد. کودکان مبتلا به این اختلال در ترسیم کلمات روی کاغذ مشکل دارند یا نمی‌توانند افکار خود را روی کاغذ منتقل کنند. دیسگرافیا با علائم زیر همراه است:
به اختلال یادگیری ریاضی «دیسکولیا» (Dyscalculia) می‌گویند. این اختلال در مهارت‌های زیر مشکل ایجاد کند:
کودک مبتلا به دیسکولیا ممکن است در به خاطر سپردن اعداد و شمارش آن‌ها یا خواندن ساعت مشکل داشته باشد.
کودکان مبتلا به اختلال یادگیری گفتاری و زبانی در استفاده و درک کلمات گفته‌شده یا نوشته‌شده دچار مشکل می‌شوند. این اختلال در موارد زیر خود را نشان می‌دهد:
به اختلالات زبانی متوسط «دیسفازی» (Dysphasia) و به موارد شدید آن «آفازی» (Aphasia) می‌گویند. با این حال، بسیاری از متخصصان از این اصطلاحات به‌‌جای یکدیگر استفاده می‌کنند. در کودکان، انواع مختلفی از اختلالات گفتاری و زبانی وجود دارد. چند نمونه از این اختلالات عبارتند از:
کودکان مبتلا به اختلالات گفتار یا زبان اغلب می‌توانند اطلاعات بصری را درک و از آن‌ها استفاده کنند. همچنین می‌توانند از نشانه‌های بصری در موقعیت‌های اجتماعی به‌خوبی بهره ببرند.
کودکان مبتلا به اختلالات یادگیری غیرکلامی اغلب مهارت‌های زبانی خوبی دارند و در به خاطر سپردن کلمات عالی هستند. اما ممکن است با سایر مهارت‌ها مشکل داشته باشند، از جمله:
عواملی که ممکن است در بروز اختلال یادگیری نقش داشته باشند عبارتند از:
علائم اختلال در یادگیری بین کودکان مختلف متفاوت است. ممکن است یک کودک با خواندن و هجی کردن مشکل داشته باشد، در حالی که کودک دیگر عاشق کتاب باشد اما نتواند ریاضی را درک کند. به‌دلیل تنوع زیاد، هیچ علامت یا ویژگی خاصی وجود ندارد که بتوان از آن برای اثبات اختلال در یادگیری استفاده کرد. با این حال، در هر سنی بعضی از علائم هشداردهنده شایع هستند.
علائمی که در ادامه‌ی مطلب به آن‌ها اشاره می‌کنیم از نشانه‌های مهم اختلال یادگیری به‌شمار می‌روند. به یاد داشته باشید که همه‌ی کودکان ممکن است هر از گاهی بعضی از این مشکلات را تجربه کنند. زمانی می‌توان به اختلال یادگیری مشکوک شد که کودک دائما در انجام بعضی از مهارت‌ها با مشکل مواجه شود.
این کودکان در انجام فعالیت‌های زیر مشکل دارند:
اختلال یادگیری در این کودکان روی مهارت‌های زیر تاثیر می‌گذارد:
این گروه‌ی سنی در موارد زیر با مشکل مواجه می‌شوند:
درمان به‌موقع اختلال در یادگیری مهم است، چون مشکل می‌تواند تشدید شود. کودکی که در دبستان جمع کردن اعداد را یاد نگیرد، نمی‌تواند در دبیرستان مهارت‌های پیچیده‌تر ریاضی را بیاموزد. علاوه بر این، کودکان مبتلا به این اختلال با مشکلات زیر دست و پنجه نرم می‌کنند:
اگر حدس می‌زنید که ممکن است فرزندتان به اختلال یادگیری مبتلا باشد، موضوع را با مدرسه در میان بگذارید یا در خارج از سیستم مدرسه به‌دنبال کمک باشید. اختلال یادگیری توسط تیمی از متخصصان از جمله روانشناس و متخصص گفتار و زبان درمان می‌شود.
برای تشخیص این اختلال، متخصصان ابتدا معاینه‌ی بدنی انجام می‌دهند تا بینایی و شنوایی کودک را ارزیابی کنند و مطمئن شوند که مشکلات پزشکی دلیل ناتوانی در یادگیری نیستند. علاوه بر این، ابتلای کودک به مشکلات سلامت روان مانند اضطراب، افسردگی و ADHD را بررسی می‌کنند.
مواجهه با این حقیقت که فرزندتان به اختلال یادگیری مبتلا است، می‌تواند سخت باشد. اما به یاد داشته باشید که اکثر کودکان مبتلا به این اختلال به اندازه‌ی دیگران باهوش هستند. با این حال، برای آموزش این کودکان باید از روشی استفاده شود که با سبک یادگیری آن‌ها سازگار باشد. هر چقدر شما به‌عنوان پدر یا مادر اطلاعات بیشتری درباره‌ی اختلال یادگیری داشته باشید، راحت‌تر می‌توانید راه را برای موفقیت تحصیلی فرزندتان هموار کنید.
منابع: .helpguide, mayoclinic